When They See Us / Central Park Beşlisinin Acı Veren Hikayesi

When They See Us Gerçek Hikayesi Nedir? Central Park Beşlisi'nin Hikayesi

Netflix'in 4 bölümlük mini dizisi When They See Us, 1989 yılında Amerika'da yaşanmış yürekleri dağlayan korkunç bir olayı, izlerken sizi hem hüzünlendiren hem sinirlendiren bir şekilde ele alan, gerçek hayattan uyarlanmış bir dizi/belgesel. Gelin birçoğumuzun IMDb'den 9 puan almış mini dizi ''When They See Us'' aracılığıyla öğrendiği bu insanlık ayıbına birlikte bakalım.

Central Park Jogger Davası

19 Nisan 1989 gecesi New York'ta Central Park'ın ormanları içerisinde koşu yapan 28 yaşındaki Trisha Meili'nin darp edildiği ve kanlar içerisinde Central Park'ta yerde yatıyor olduğunun ihbarı gider New York polisine. İhbar birkaç Meksikalı tarafından yapılmıştır. Polis hemen olay yerine intikal eder ve o gece parkta bulunan tüm siyahi gençleri darp ve tecavüz şüphesi ile göz altına alır. Olay kısa sürede medyaya yansır. Aynı yıl New York'ta 3254 tecavüz vakası yaşanmıştır fakat hiçbiri bu denli dillendirilmemiştir.

Olayın olduğu anda parkta bulunan siyahi çocukların isimleri, fotoğrafları ve adresleri medya kanalları aracılığıyla tüm ülkeye yayılır. (O dönemde banliyölerde bazı gençler arasında yaygınlaşan küçük çaplı hırsızlık, şiddet olayları ''wilding'' olarak tanımlanırdı.)
Tecavüz kısa sürede belediye başkanları, milletvekilleri, dönemin iş adamlarının da tepkisiyle tüm ülkede yankılanınca, polisler suçu siyahilere ''wilding'' üzerinden yıkmaya çalışır.

Bu çocuklar arasından 5 genç fail olarak belirlenmiştir. Ertesi gün bu beş çocuğun fotoğrafları, isimleri ve adresleri tüm kanallarda yayınlanmıştır. Donald Trump'ın bu çocukların idamını istemesi üzerine reklamlara harcadığı 85bin dolar ile tüm gazeteler ve haber kanalları günlerce sadece bu olayı manşete taşır.
İşte Donald Trump'ın bu olay hakkındaki röportajı ve çocukların idamı için New York Daily News gazetesine verdiği ilan:

Donald Trump: “Bu katillerden nefret etmek istiyorum ve her zaman edeceğim. Psikanaliz yapmak ve onları anlamak istemiyorum, onları cezalandırmak istiyorum” demiştir. O sırada CNN ile yaptığı röportajda kurduğu bu cümleler halen arşivlerde kayıtlıdır.
Sorguları sırasında ailelerinin yanında bulunması gerekirken, bu çocukların sorgusu ailelerine haber verilmeden, dayakla, tehditle, ümitler verip kandırılarak yapılmış, çocukların suçu birbirlerine atması istenmiştir. Çocuklar ''bunu söylersem eve gideceğim'' umuduyla, dayak korkusuyla kendilerine söylenenleri yapmış, polisler de bunu kamera kaydına almıştır. Daha sonrasında bu kayıtlar mahkemede kanıt olarak sunulacaktır. Tecavüze uğrayan kadınsa o gece başına aldığı darbeden dolayı hiçbir şey hatırlamıyordur.

Olay yerindeki DNA, sperm, saç teli, parmak izi gibi kanıtların olmadığına aldırmayan mahkeme, çocukları sadece tecavüz değil aynı zamanda şiddet, çete, kışkırtma gibi suçlardan hapse göndermiştir.
Ramond Santana, Antron McCray, Kevin Richardson, Yusef Salaam 14 yaşında, ve Korey Wise 16 yaşındayken, yapmadıkları bir suçtan dolayı 6-13 yıl arasında ıslah evine ve hapse mahkum edilmişlerdir. Sırf ten renklerinden dolayı, çocukluklarını, en güzel yıllarını, bir kez gülemeden, eğlenemeden hapiste geçirmişlerdir.

En sonunda 2002 yılında Matias Reyes adlı mahkum, Meili'ye tecavüz edenin ve onu ölüme terk edenin kendisi olduğunu itiraf etti. Olay yerindeki spermle onun DNA'sı uyuşuyordu. Gerçek suçlu ortaya çıkmış oldu. Söylediği cümle ise “İnsanların anlamalarının zor olduğunu biliyorum. 12 yıl sonra, neden bir insanın bir suçun sorumluluğunu üstlenmek için geldiğini soruyorlar. İlk başta korktum, ama sonunda bunun kesinlikle yapılması gerekli doğru şey olduğunu hissettim.” 
5 genç gerçek suçlu bulununca serbest bırakıldı.
Yitirilen yılların, yaşanamayan çocuklukların, hapiste geçen tüm o zor günlerin (dizi için burayı anlatmıyorum, spoiler vermek istemem), kaybedilen bir ömrün tazminatı olarak Amerika bu gençlere New York tarihinin gelmiş geçmiş en yüksek tazminatı olan 41 milyon dolarlık tazminat verdi.
Davaya bakan savcı Linda Fairstain, bu konuyla ilgili dizilerden sonra baskılara dayanamayıp istifasını verdi. Çocuklar içerideyken, bunca hayatı söndürmüşken yazmaya devam ettiği romanlarını basan yayın evi de bu dizi sonrasında Fairstain ile anlaşmasını feshettiğini duyurdu. Bu olayda yer almış diğer hukukçuların ve emniyet güçlerinin ne yapacağıysa merak konusu.

O zamanın çocukları şimdi 40lı yaşlarda. Kendi işlerini kurdular, kendi aileleri var.
Diziyi kesinlikle tavsiye ediyorum. ''Yok artık bu kadar da olmaz'' dediğimiz her şey, gerçekten de ''o kadar'' oluyor. Biz görmüyoruz, şahit olmuyoruz, duymuyoruz belki ama dünyanın bir yerinde bu korkunç olaylar hala devam ediyor.
Güzel günler görmek dileğiyle...